De toekomst van de fintech-revolutie in Europa

Op 7 november 2018 maakte de Londense start-up Revolut bekend dat het bedrijf een bank wilde worden. Een miljoen mensen gebruiken de Revolut-app om hun geld op hun smartphone te beheren en het bedrijf claimt consumenten al € 135 miljoen aan betalingskosten te hebben bespaard sinds de app in juli 2015 werd gelanceerd. De groei van Revolut is dus zeker indrukwekkend te noemen. En dit is nog maar één voorbeeld van een bedrijf uit een sector die de wereldeconomie waarschijnlijk revolutionair gaat veranderen.

Financiële technologie, of ”fintech”, is een groeiende sector die tot de verbeelding spreekt van investeerders. Wat gebeurt er als u het innovatietempo van de technologische sector combineert met de enorme schaal en de liquide middelen van de financiële dienstverlening? Alleen al in de eerste helft van 2017 hebben investeringsmaatschappijen $ 6,5 miljard geïnvesteerd in de hoop daarachter te komen. Maar niet alleen investeerders hebben hoge verwachtingen van fintech.

Ook overheden en centrale banken over de hele wereld verwachten dat de ontwikkeling van fintech zal zorgen voor een ”big bang”, te vergelijken met de gevolgen van de Britse deregulering van de financiële markten in 1984.

Van Singapore tot New York zorgen wet- en regelgevers daarom voor belastingvoordelen, stimuleringsmaatregelen en startkapitaal voor start-ups die de financiële sector willen veranderen. In Europa is één specifieke maatregel mogelijk extra effectief om de groei van fintech te stimuleren.

Open banking biedt kansen

Nog maar een paar decennia geleden kon u alleen met een bank communiceren door een bezoek te brengen aan een fysiek kantoor. Tegenwoordig bouwen banken hun activiteiten af en sluiten kantoren. In plaats daarvan bieden zij steeds geavanceerdere online en mobiele diensten aan. Om die reden heeft de EU een aantal hervormingen doorgevoerd die de relatie tussen banken en hun klanten drastisch zullen veranderen.

De Payment Services Directive 2 (PSD2) is in januari 2018 van kracht geworden. Onder de nieuwe wetgeving moeten banken alle actuele rekeninginformatie delen met externe partijen via 'application programming interfaces' (API's). Dankzij deze beveiligde interfaces kunnen bedrijven als Google, Amazon en Apple hun gebruikers nieuwe diensten aanbieden. Denk bijvoorbeeld aan meldingen wanneer u een bepaalde betaling moet doen. Maar niet alleen de techreuzen uit Silicon Valley profiteren van de nieuwe wetgeving.

PSD2 is ook bedoeld om innovatie in de bankensector te stimuleren door de concurrentie tussen financiële dienstverleners te bevorderen. Op die manier zijn klanten niet langer afhankelijk van apps van banken voor het beheren van hun geld. In plaats daarvan kunnen ze fintech-bedrijven volledige toegang geven tot hun financiële gegevens en hun online bankzaken regelen via een start-up zoals Revolut.

Banken lopen achter op het gebied van digitale innovatie en vanaf volgend jaar zullen ze de concurrentie aan moeten gaan met een heleboel nieuwe spelers. In Europa betekent dit dat traditionele financiële dienstverleners moeten moderniseren om hun klanten op nieuwe manieren toegevoegde waarde te bieden. Doen ze dat niet, dan raken ze klanten kwijt. In Groot-Brittannië is het misschien zelfs al een gelopen race.

Het verlies van kapitaal

Europa opent de bankenwereld en probeert de groei van fintech te stimuleren, maar heeft moeite om de concurrentie bij te houden. In China wordt verreweg het meest geïnvesteerd in fintech. De markt heeft daar al een waarde van ruim $ 100 miljard. Ter vergelijking: de Amerikaanse markt is zo'n $ 36 miljard waard en de langzaam groeiende Europese markt slechts $ 6 miljard.

De brexit remt bovendien de groei van de Europese fintechsector en heeft mogelijk een langdurig schadelijk effect. Volgens de Brusselse denktank Bruegel is momenteel meer dan 80% van de Europese fintechbedrijven gevestigd in Groot-Brittannië. Deze Britse bedrijven groeien bovendien harder dan die in andere Europese landen. Het is nog onduidelijk hoeveel van deze bedrijven zullen verhuizen naar andere Europese steden als de brexit straks een feit is, en welke effect dit heeft op het tempo van innovatie in de sector.

Een belangrijk gevolg van de brexit is het verlies van paspoortrechten. Fondsenbeheerders en banken als JP Morgan en Goldman Sachs beginnen daarom nu al met het verplaatsen van personeel naar Frankfurt, Amsterdam en Dublin. Ook Parijs zal waarschijnlijk baat hebben bij de exodus van bedrijven uit Londen.

Op 20 november 2018 werd bekendgemaakt dat de Europese Bankautoriteit (EBA) vanuit Londen verhuist naar de Franse hoofdstad. De financiële dienstverlening is een sterk gereguleerde sector, dus het is logisch dat innovatieve start-ups zich willen vestigen in de buurt van de autoriteiten die de regels bepalen.
Over de hele wereld ziet u dat regelgevers zorgen voor speciale testomgevingen waarin fintechbedrijven kunnen experimenteren. De verhuizing van de EBA naar Parijs zou er weleens voor kunnen zorgen dat deze stad een expert wordt op dat gebied.

De toekomst van de wereldwijde finance-sector

De financiële dienstverlening is altijd gevormd door de technologieën die in de sector worden gebruikt. Rekenmachines zijn vervangen door computers en faxen door smartphones, en de steeds snellere innovaties zorgen voor nieuwe kansen voor hoe bedrijven met geld omgaan.

Sinds de wereldwijde economische crisis is de technologische vooruitgang in een stroomversnelling terechtgekomen. Bedrijven doen er alles aan om de technologieën te vinden die de toekomst van de finance-sector zullen bepalen. Als fintech inderdaad de toekomst is, dan heeft Europa nog heel wat in te halen.

Revolut is in Groot-Brittannië al begonnen met het aanvragen een Europees bankpaspoort en mogelijk moet het bedrijf zich gedeeltelijk op een andere plek in Europa vestigen. Met de brexit in het vooruitzicht zijn nieuwe technologieën onmisbaar om te zorgen dat de Europese financiële dienstverlening niet achterblijft bij de steeds feller wordende concurrentie in de wereld.